Onderstaande printversie van het indicatorenboek werd door uw browser gegenereerd, en zal niet steeds optimaal ogen. Via de ingebouwde printfunctie op de website van het Indicatorenboek (ronde knop rechts bovenaan) kan u een printvriendelijke PDF genereren met mooi ogende lay-out.
3.4.1Totale O&O-personeel volgens sector
In eerste instantie wordt gekeken hoeveel mensen er O&O-activiteiten uitvoeren, alsook naar de verdeling van het O&O-personeel over de verschillende sectoren.
Tabel 1 toont de evolutie van het O&O-personeel tussen 2011 en 2021 in totaal en per sector (in voltijdse equivalenten). In 2021 waren er 66.365 voltijdse equivalenten tewerkgesteld in Vlaanderen in de ondernemingen en de non-profit sector samen. Het totale O&O-personeel nam tussen 2011 en 2021 gestaag toe in alle sectoren. De voorbije vijf jaren is het totale O&O-personeel met bijna een derde gestegen. Voor de ondernemingen (BES) is deze stijging met 47% het grootst, maar ook binnen de publieke onderzoekscentra (GOV, vb. IMEC, VITO, Flanders Make,..) nam het O&O personeel met ongeveer 32% toe. De ondernemingen blijven de belangrijkste groep van O&O-spelers.
Tabel 1. Totale O&O-personeel (in voltijdse equivalenten), opgedeeld naar sector (2011-2021)
| 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | % groei 2016-2021 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BES | 22.621 | 23.255 | 24.026 | 26.134 | 27.599 | 29.286 | 31.694 | 34.179 | 38.386 | 39.638 | 43.058 | 47,0% |
| GOV | 3.365 | 3.722 | 3.832 | 4.141 | 4.212 | 4.486 | 4.767 | 5.149 | 5.372 | 5.652 | 5.946 | 32,5% |
| PNP | 172 | 120 | 131 | 241 | 252 | 269 | 280 | 279 | 302 | 427 | 454 | 68,7% |
| HES gewest | 13.149 | 13.408 | 13.817 | 14.299 | 14.454 | 13.917 | 14.107 | 14.711 | 15.223 | 15.820 | 16.908 | 21,5% |
| Totaal GERD Vlaams Gewest | 39.307 | 40.505 | 41.806 | 44.815 | 46.516 | 47.959 | 50.847 | 54.318 | 59.283 | 61.538 | 66.365 | 38,4% |
| 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | % groei 2016-2021 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BES | 22.621 | 23.255 | 24.026 | 26.134 | 27.599 | 29.286 | 31.694 | 34.179 | 38.386 | 39.638 | 43.058 | 47,0% |
| GOV | 3.365 | 3.722 | 3.832 | 4.141 | 4.212 | 4.486 | 4.767 | 5.149 | 5.372 | 5.652 | 5.946 | 32,5% |
| PNP | 172 | 120 | 131 | 241 | 252 | 269 | 280 | 279 | 302 | 427 | 454 | 68,7% |
| HES gewest | 13.149 | 13.408 | 13.817 | 14.299 | 14.454 | 13.917 | 14.107 | 14.711 | 15.223 | 15.820 | 16.908 | 21,5% |
| Totaal GERD Vlaams Gewest | 39.307 | 40.505 | 41.806 | 44.815 | 46.516 | 47.959 | 50.847 | 54.318 | 59.283 | 61.538 | 66.365 | 38,4% |
| 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | % groei 2016-2021 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| BES | 22.621 | 23.255 | 24.026 | 26.134 | 27.599 | 29.286 | 31.694 | 34.179 | 38.386 | 39.638 | 43.058 | 47,0% |
| GOV | 3.365 | 3.722 | 3.832 | 4.141 | 4.212 | 4.486 | 4.767 | 5.149 | 5.372 | 5.652 | 5.946 | 32,5% |
| PNP | 172 | 120 | 131 | 241 | 252 | 269 | 280 | 279 | 302 | 427 | 454 | 68,7% |
| HES gewest | 13.149 | 13.408 | 13.817 | 14.299 | 14.454 | 13.917 | 14.107 | 14.711 | 15.223 | 15.820 | 16.908 | 21,5% |
| Totaal GERD Vlaams Gewest | 39.307 | 40.505 | 41.806 | 44.815 | 46.516 | 47.959 | 50.847 | 54.318 | 59.283 | 61.538 | 66.365 | 38,4% |
Bron: EWI en Belspo.
Figuur 1 toont het totale O&O-personeel opgedeeld naar sector voor 2021. Ongeveer 65% van het totale O&O-personeel is tewerkgesteld bij de ondernemingen. Daarna volgt het hoger onderwijs met ruim een kwart van het O&O-personeel. Tenslotte werkt 9% in de publieke onderzoekscentra. Het aandeel van de ondernemingen in het totaal O&O-personeel steeg tussen 2013 en 2019, maar is sindsdien eerder stabiel. Een ander patroon valt te noteren bij het hoger onderwijs (HES) waar het aandeel O&O-personeel lange tijd afnam en sinds 2019 vrij stabiel blijft . Het aandeel van de publieke onderzoekscentra (GOV) blijft ongeveer gelijkt.
Figuur 1. Totale O&O-personeel, opgedeeld naar sector voor 2021
Tabel 2 geeft de verdeling van het O&O-personeel naar functie en sector voor 2021 (in voltijdse equivalenten) weer. Het percentage onderzoekers ligt het hoogst in het hoger onderwijs met ongeveer 82%. Voor de ondernemingen schommelt dit rond de 54% en voor de publieke centra ligt het rond de 73%. Bijgevolg is het aandeel technisch en overig personeel binnen de ondernemingen (46%) en de publieke onderzoekscentra met ruim een kwart van het totale O&O-personeel een pak hoger dan binnen het hoger onderwijs.
Tabel 2. Totale O&O-personeel (in voltijdse equivalenten), opgedeeld naar functie voor 2021
| Onderzoekers | Technisch en overig personeel | |
|---|---|---|
| BES ondernemingen | 53,8% | 46,2% |
| BES collectieve centra | 60,4% | 39,6% |
| HES gewest | 81,7% | 18,3% |
| GOV | 73,2% | 26,8% |
| PNP | 69,0% | 31,0% |
| Onderzoekers | Technisch en overig personeel | |
|---|---|---|
| BES ondernemingen | 53,8% | 46,2% |
| BES collectieve centra | 60,4% | 39,6% |
| HES gewest | 81,7% | 18,3% |
| GOV | 73,2% | 26,8% |
| PNP | 69,0% | 31,0% |
| Onderzoekers | Technisch en overig personeel | |
|---|---|---|
| BES ondernemingen | 53,8% | 46,2% |
| BES collectieve centra | 60,4% | 39,6% |
| HES gewest | 81,7% | 18,3% |
| GOV | 73,2% | 26,8% |
| PNP | 69,0% | 31,0% |
Tabel 3 geeft de verdeling van het O&O-personeel naar diploma en sector voor 2021 (in voltijdse equivalenten) weer. Het percentage van het O&O-personeel met minimaal een masterdiploma ligt het hoogst in het hoger onderwijs met ongeveer 87%. Ook binnen de publieke onderzoekscentra heeft meer dan 70% minimaal een masterdiploma behaald. Dit cijfer is niet helemaal vergelijkbaar met de ondernemingen omdat daar enkel gevraagd werd de O&O-medewerkers te verdelen over doctoraathouders, personeel met een diploma hoger onderwijs (Bachelor of Master), of het O&O-personeel zonder diploma hoger onderwijs. Bij de ondernemingen heeft 12,8% van het O&O-personeel een doctoraatdiploma behaald. Bij de publieke onderzoekscentra heeft iets minder dan 1 op 5 van het O&O-personeel een bachelordiploma behaald.
Tabel 3. Totale O&O-personeel (in voltijdse equivalenten), opgedeeld naar diploma voor 2021
| Doctoraat + Master | Bachelor | Andere kwalificaties | |
|---|---|---|---|
| BES ondernemingen* | 93,0% | 7,0% | |
| BES collectieve centra | 58,1% | 25,4% | 16,4% |
| HES gewst | 87,0% | 10,7% | 2,3% |
| GOV | 71,7% | 17,6% | 10,7% |
| PNP | 72,8% | 11,6% | 15,6% |
| Doctoraat + Master | Bachelor | Andere kwalificaties | |
|---|---|---|---|
| BES ondernemingen* | 93,0% | 7,0% | |
| BES collectieve centra | 58,1% | 25,4% | 16,4% |
| HES gewst | 87,0% | 10,7% | 2,3% |
| GOV | 71,7% | 17,6% | 10,7% |
| PNP | 72,8% | 11,6% | 15,6% |
| Doctoraat + Master | Bachelor | Andere kwalificaties | |
|---|---|---|---|
| BES ondernemingen* | 93,0% | 7,0% | |
| BES collectieve centra | 58,1% | 25,4% | 16,4% |
| HES gewst | 87,0% | 10,7% | 2,3% |
| GOV | 71,7% | 17,6% | 10,7% |
| PNP | 72,8% | 11,6% | 15,6% |
* Bij de ondernemingen omvat het cijfer voor Doctoraat + Master ook de bachelordiploma's.
12,8% van het O&O-personeel in de ondernemingen heeft een doctoraat behaald.
Tabel 4 geeft de verdeling van het O&O-personeel naar geslacht en sector voor 2021 (in voltijdse equivalenten) weer. In het hoger onderwijs is het grootste evenwicht qua genderverdeling terug te vinden. Daar is er ongeveer 51% mannelijk O&O-personeel en 49% vrouwelijk O&O-personeel tewerkgesteld. Binnen de overige sectoren is deze verdeling toch duidelijk minder in evenwicht. Bij de publieke onderzoekscentra daalt dit tot ongeveer een derde vrouwelijk O&O-personeel. Bij de ondernemingen ligt dit duidelijk het laagst en bedraagt het aandeel vrouwelijk O&O-personeel ongeveer een kwart.
Tabel 4. Totale O&O-personeel (in voltijdse equivalenten), opgedeeld naar geslacht voor 2021
| Mannen | Vrouwen | |
|---|---|---|
| BES ondernemingen (in headcount) | 74,7% | 25,3% |
| BES collectieve centra | 63,4% | 36,6% |
| HES gewst | 50,8% | 49,2% |
| GOV | 64,1% | 35,9% |
| PNP | 59,6% | 40,4% |
| Mannen | Vrouwen | |
|---|---|---|
| BES ondernemingen (in headcount) | 74,7% | 25,3% |
| BES collectieve centra | 63,4% | 36,6% |
| HES gewst | 50,8% | 49,2% |
| GOV | 64,1% | 35,9% |
| PNP | 59,6% | 40,4% |
| Mannen | Vrouwen | |
|---|---|---|
| BES ondernemingen (in headcount) | 74,7% | 25,3% |
| BES collectieve centra | 63,4% | 36,6% |
| HES gewst | 50,8% | 49,2% |
| GOV | 64,1% | 35,9% |
| PNP | 59,6% | 40,4% |
Tabel 5 geeft de verdeling van het O&O-personeel naar functie, geslacht, en sector voor 2021 (in voltijdse equivalenten) weer. Wat betreft de onderzoekers binnen ondernemingen en publieke onderzoekscentra zijn er overwegend mannen tewerkgesteld. Binnen het hoger onderwijs is er duidelijk een groter genderevenwicht wat betreft de onderzoekers. Bij het technisch en ander personeel valt dan weer het vrouwelijk overwicht (66%) op binnen het hoger onderwijs.
Tabel 5. Totale O&O-personeel (in voltijdse equivalenten), opgedeeld naar functie, geslacht en sector voor 2021
| Onderzoekers | Technisch en overig personeel | |||
|---|---|---|---|---|
| Mannen | Vrouwen | Mannen | Vrouwen | |
| BES ondernemingen (in headcount) | 77,6% | 22,4% | 71,5% | 28,5% |
| BES collectieve centra | 59,9% | 40,1% | 68,8% | 31,2% |
| HES gewst | 54,6% | 45,4% | 33,8% | 66,2% |
| GOV | 69,3% | 30,7% | 49,9% | 50,1% |
| PNP | 54,9% | 45,1% | 70,1% | 29,9% |
| Onderzoekers | Technisch en overig personeel | |||
|---|---|---|---|---|
| Mannen | Vrouwen | Mannen | Vrouwen | |
| BES ondernemingen (in headcount) | 77,6% | 22,4% | 71,5% | 28,5% |
| BES collectieve centra | 59,9% | 40,1% | 68,8% | 31,2% |
| HES gewst | 54,6% | 45,4% | 33,8% | 66,2% |
| GOV | 69,3% | 30,7% | 49,9% | 50,1% |
| PNP | 54,9% | 45,1% | 70,1% | 29,9% |
| Onderzoekers | Technisch en overig personeel | |||
|---|---|---|---|---|
| Mannen | Vrouwen | Mannen | Vrouwen | |
| BES ondernemingen (in headcount) | 77,6% | 22,4% | 71,5% | 28,5% |
| BES collectieve centra | 59,9% | 40,1% | 68,8% | 31,2% |
| HES gewst | 54,6% | 45,4% | 33,8% | 66,2% |
| GOV | 69,3% | 30,7% | 49,9% | 50,1% |
| PNP | 54,9% | 45,1% | 70,1% | 29,9% |
Tabel 6 geeft de verdeling van het O&O-personeel naar opleiding, geslacht, en sector voor 2021 (in voltijdse equivalenten) weer. De combinatie opleiding en geslacht toont aan dat het genderevenwicht opnieuw het grootst is binnen het hoger onderwijs, ook al is er nog een zeker overwicht van het mannelijk O&O-personeel. Binnen de andere sectoren is er heel wat meer mannelijk O&O-personeel dan vrouwelijk O&O-personeel tewerkgesteld met een masterdiploma of een doctoraat. Bij de bachelordiploma’s is er voor het hoger onderwijs een overwicht van vrouwelijk O&O-personeel. Voor de bedrijven zijn er hier geen cijfers beschikbaar.
Tabel 6. Totale O&O-personeel (in voltijdse equivalenten), opgedeeld naar opleiding en geslacht voor 2021
| Doctoraat + Master | Bachelor | Andere kwalificaties | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Mannen | Vrouwen | Mannen | Vrouwen | Mannen | Vrouwen | |
| BES ondernemingen* | NA | NA | NA | NA | NA | NA |
| BES collectieve centra | 59,2% | 40,8% | 62,3% | 37,7% | 82,7% | 17,3% |
| HES gewst | 53,3% | 46,7% | 33,1% | 66,9% | 37,0% | 63,0% |
| GOV | 65,8% | 34,2% | 53,0% | 47,0% | 71,7% | 28,3% |
| PNP | 55,9% | 44,1% | 50,6% | 49,4% | 83,6% | 16,4% |
| Doctoraat + Master | Bachelor | Andere kwalificaties | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Mannen | Vrouwen | Mannen | Vrouwen | Mannen | Vrouwen | |
| BES ondernemingen* | NA | NA | NA | NA | NA | NA |
| BES collectieve centra | 59,2% | 40,8% | 62,3% | 37,7% | 82,7% | 17,3% |
| HES gewst | 53,3% | 46,7% | 33,1% | 66,9% | 37,0% | 63,0% |
| GOV | 65,8% | 34,2% | 53,0% | 47,0% | 71,7% | 28,3% |
| PNP | 55,9% | 44,1% | 50,6% | 49,4% | 83,6% | 16,4% |
| Doctoraat + Master | Bachelor | Andere kwalificaties | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Mannen | Vrouwen | Mannen | Vrouwen | Mannen | Vrouwen | |
| BES ondernemingen* | NA | NA | NA | NA | NA | NA |
| BES collectieve centra | 59,2% | 40,8% | 62,3% | 37,7% | 82,7% | 17,3% |
| HES gewst | 53,3% | 46,7% | 33,1% | 66,9% | 37,0% | 63,0% |
| GOV | 65,8% | 34,2% | 53,0% | 47,0% | 71,7% | 28,3% |
| PNP | 55,9% | 44,1% | 50,6% | 49,4% | 83,6% | 16,4% |
* Deze vraag werd niet opgenomen in de tweejaarlijkse bevraging van de ondernemingen. Geen data beschikbaar.